آتش پالایشی‌ها به جان بازار سرمایه/ ابتدای پاییز، موج جهش بورس؟


دوره رشد بورس

اقتصاد 24- میناسادات حسینی: گروه پالایشی روز یکشنبه بورس را به آتش کشیدند. در حالی که نمادهای شعبندر، فارس و شتران بیشترین نقش را در افت شاخص کل بورس داشتند.

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در مرداد ماه 1402 با افت آغاز شد، به طوری که در پایان معاملات، شاخص کل 6 هزار و 189 واحد معادل 0.31 درصد نسبت به روز شنبه کاهش یافت و به سطح یک میلیون و 976 هزار و 944 واحد رسید.

اما یکی از سوالات اصلی این است که آیا بازار سهام به چرخه صعودی بازخواهد گشت؟

سایه ریسک در بازار سهام

هابیل خاوری، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص به اقتصاد 24 می گوید: بازار سرمایه تک عاملی نیست که بتوانیم ریزش های اخیر را به یک حرف یا یک عامل ربط دهیم و سایر متغیرها را کنار بگذاریم.

وی افزود: بخش هایی از بازار سرمایه مانند اقتصاد کشور تکلیفی است. از نامه نرخ خوراک پتروشیمی گرفته تا قیمت گذاری دستوری، عرضه خودرو به بورس کالا و… و این مهم است، این همیشه یک ریسک سیستماتیک تلقی شده است. دور از انصاف است که بخواهیم یک طرفه قضاوت کنیم و همه تقصیرها را به گردن یک شخص یا مکان بیندازیم. اما از طرفی اگر روی آن وزنه بگذاریم کمی از هیجان سهامدار کاسته می شود.

سهامداران کوچکی که به تحلیل بنیادی سهام توجه چندانی ندارند

این روزها بازار سرمایه شرطی و اخباری است و سهامداران توجهی به ارزش سهام ندارند. خاوری در ادامه با اشاره به این موضوع گفت: واقعیت این است که بورس تهران از سال 1397 صندوق محور نیست و به تحلیل بنیادی و بنیادی یک سری نمادها و ارزش شرکت ها توجهی نمی کند.

این کارشناس بازار سرمایه در توضیح این مشکل ادامه داد: اتفاق نظر تحلیلگران در سال 1398 بر این بود که بازار سهام با ارزش و کمتر از ارزش واقعی است و عوامل تاثیرگذار مثبتی در بازار سرمایه وجود دارد. اما هر روز بازار منفی می شد و راه خودش را می رفت. در مقابل، قبل از سقوط، بازار سهام مانند یک حباب در حال افزایش بود و هیچکس نگران نبود. یعنی بازار سرمایه راه خودش را می رود و ربطی به حرف هیچکس ندارد.

سریع ترین سقوط بازار سهام در دو ماه گذشته رخ داده است

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، یکی از عوامل تاثیرگذاری که این روزها نوسانات بورس را بسیار شدید کرده است، تاثیر فضای مجازی بر معاملات است. اگرچه این نوسانات ذاتی بازار بوده و همیشه بوده است. اما آنقدر شدید نبود. به این ترتیب از اردیبهشت ماه امسال سریع ترین ریزش در بازار سرمایه رخ داده است.

خاوری دلیل این موضوع را «امنیت سرمایه گذاری» عنوان کرد و افزود: سازمان بورس به وظیفه خود به عنوان امانتدار بازار و نهادی که باید سیاست های شورای عالی بورس را اجرا کند، به درستی عمل نکرده است. مسلما حمله به سازمان بورس برای مثبت یا منفی کردن بازار اشتباه است. همچنین در شرایط منفی بازار سرمایه، شکایات و شکایات سهامداران شروع می شود تا سازمان بورس از بازار حمایت کند. در حالی که این اپلیکیشن مجوزی برای سازمان برای معامله در بورس و حاکمیت بر بازار است.

بازده صندوق های اوراق قرضه منفی شد

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: خواسته برحق من به عنوان تحلیلگر و فعال باسابقه بورس اوراق بهادار تهران باید ابزار مناسبی در بازار باشد. اما متأسفانه در حال حاضر ابزار خاصی برای پوشش ریسک نداریم.» وی گفت: من به عنوان سهامدار وقتی می دانم ابزاری وجود دارد که می توانم ریسک خود را پوشش داده و به حداقل برسانم، نیازی به درگیر شدن در نوسانات شدید ندارم.


بیشتر بخوانید: بورس یا زباله سوز 49 میلیون سهامدار؟/ کنترل بورس تهران به جای سهامداران خرد به دست وکلا و فعالان بازار افتاده است.


خاوری ادامه می دهد: در حالی که به سهامداران خرد توصیه می کنند به صورت غیرمستقیم در صندوق ها سرمایه گذاری کنند، بررسی این صندوق ها نشان می دهد که سبدهایی تشکیل داده اند که زیان های بسیار سنگینی را به همراه داشته است. این بدان معناست که خود صندوق ها ابزاری برای پوشش ریسک خود ندارند. از سوی دیگر تامین مالی این صندوق ها نیز از محل بازار سرمایه تامین می شود. یعنی در بازار سرمایه از جیبی به جیب دیگر انتقال می دهیم. حجم سرمایه گذاری های غیرمستقیم در بورس اوراق بهادار آلمان یا اتریش بسیار بیشتر از سرمایه گذاری های مستقیم است. اما متاسفانه افراد زیادی به دلیل فرهنگ بد وارد بازار شدند اما ابزاری نیست. به عنوان مثال، جامعه سرمایه گذاران خرد ما هنوز با اوراق قرضه ناآشنا هستند.

دوره رشد بورس

چرا کاسه و کوزه بر سر سهامداران خرد شکسته می شود؟

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به سخنان رئیس سازمان بورس مبنی بر اینکه «بخشی از هیجانات بازار از بی سواد بازار و سهامداران واقعی است»، گفت: سازمان بورس حافظ بازار است، آیا نباید به فکر سهامدار خرد هیجانی باشد؟ آیا نباید فرهنگ سازی کرد؟ چرا این همه کاسه و کوزه را روی سر سهامداران می کوبند؟

خاوری ادامه داد: مطالبات ما باید مطالبه ایجاد یک سری ابزار برای بازار دوسویه سرمایه باشد. حالا یا باید شرط فروش باشد یا اوراق تبعی برای همه شرکت های کوچک و بزرگ وجود داشته باشد تا من به عنوان سهامدار خیالم راحت شود که فضای بازار سرمایه به فضایی تبدیل شده که بتوانم در آن سرمایه گذاری کنم در حالی که فعلا تکلیف بازار مشخص نیست.

هشدار نسبت به تحلیل های جانبدارانه

این کارشناس بازار سرمایه نسبت به تحلیل های مغرضانه تحلیلگران بورسی هشدار داد و به اقتصاد 24 گفت: برخی تحلیل های ارائه شده در فضای بازار سرمایه مغرضانه است و بینشی از سبد سهام تحلیلگر می دهد.

خاوری ادامه داد: اگر تحلیلگر این روزها نسبت به بازار منفی صحبت کند، با چنین ذهنیتی مواجه می شود که بازار پایین می آید و پولش را کمتر می خرد. اما اگر سهام داشته باشد هر چیزی را برای مثبت جلوه دادن بازار به دست می آورد تا حداقل کسانی که او را دنبال می کنند فروشنده نباشند و در بازار آرامش ایجاد کنند.

محدوده استراحت شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال اقتصاد 24 که کانال استراحت شاخص کل کجاست؟ وی بیان کرد: محدوده ای که شاخص کل بورس می تواند در آن آرام شود و اثرات ضربه منفی اخبار را خنثی کند در محدوده یک میلیون و 748 هزار واحد تا یک میلیون و 850 هزار واحد است. با این حال از امروز به دنبال رشد قوی در بازار سرمایه هستم تا زیان هایم جبران شود.

خاوری خاطرنشان کرد: بهبودی از سقوط و بازیابی اعتماد به نفس زمان می برد. احتمالاً در ابتدای پاییز، یعنی در ماه های مهر و آبان، دوباره می توانیم شاهد تغییر وضعیت بازار باشیم. البته این صعود بستگی به شرایط سیاسی کشور دارد و اخبار و حواشی به همین روال می گذرد، یعنی هیچ اتفاق سیاسی خاصی رخ نمی دهد و اتفاق خاصی در مورد سیاست های کلی رخ نمی دهد. ما احتمالاً در آن زمان شاهد یک چرخش بودیم. این روند نسبت به روند سال گذشته روند صعودی قدرتمندتری دارد تا حداقل بخشی از زیان سبد سهامداران را که متحمل ضرر شده اند جبران کند.